Punkty karne są przyznawane kierowcom, którzy dopuścili się różnego rodzaju wykroczeń. Przekroczenie pewnego limitu skutkuje bowiem zatrzymaniem uprawnień do kierowania pojazdami i wiąże się z koniecznością ponownego przystąpienia do egzaminu, a w przypadku jego niezaliczenia, także do odbycia pełnego kursu. Od 17 września 2023 roku kierowcy mogą ponownie uczestniczyć w kursach kasujących punkty. Dowiedz się, na czym one polegają.
Czym są punkty karne?
Punkty karne zostały wprowadzone po raz pierwszy w 1993 roku. Są one przyznawane kierowcom pojazdów mechanicznych, którzy nie przestrzegają zasad ruchu drogowego i dopuszczają się różnego rodzaju wykroczeń. Aktualnie obowiązujące limity wynoszą:
-
24 punkty – dla osób, które mają uprawnienia od ponad roku,
-
20 punktów – dla osób, które mają uprawnienia krócej niż rok.
W pierwszym przypadku po przekroczeniu tego limitu kierowca zostaje skierowany na egzamin oraz badania psychologiczne. Odbywa się to tak samo, jak w przypadku kursu na prawo jazdy. Egzamin składa się z części teoretycznej oraz praktycznej. Jeśli kierowca go nie zda, musi przejść cały kurs od początku.
Zdecydowanie gorzej mają niedoświadczeni kierowcy. Ich uprawnienia zostają bowiem cofnięte od razu po przekroczeniu limitu. Aby je odzyskać, muszą odbyć pełne szkolenie od początku oraz zdać egzamin.
Czy możliwe jest kasowanie punktów karnych?
17 września 2022 roku wprowadzono zmiany w taryfikatorze mandatów oraz punktów karnych. Nie tylko zmieniono ich wysokość oraz sposób naliczania, ale także podwyższono maksymalny jednorazowy limit. Obecnie kierowca popełniający konkretne wykroczenia – najbardziej niebezpieczne – może otrzymać 15 punktów karnych. Wprowadzono również wyższe mandaty za wykroczenia popełnione w warunkach recydywy. Dotyczy to osób, które ponownie złamały te same przepisy ruchu drogowego.
Zmiany wprowadzone w 2022 roku dotyczyły także tego, że punkty karne na koncie kierowcy kasowały się po upływie dwóch lat od momentu opłacenia mandatu lub uprawomocnienia wyroku. Zniesiono także kursy redukujące ich liczbę. Jednak 17 września 2023 roku ponownie wprowadzono modyfikacje w przepisach prawach. Od tej daty przyznane punkty ponownie kasują się po upływie roku. Ukarani kierowcy mogą również zmniejszyć ich ilość.
Pamiętaj! Prawo nie działa wstecz. Oznacza to, że nowe zasady obowiązują jedynie punkty przyznane od 17 września 2023 roku. Te, które zostały naliczone między 17 września 2022 a 16 września 2023 roku, skasują się dopiero po upływie dwóch lat.
Jak skasować punkty karne?
Anulowanie punktów karnych z konta kierowcy jest możliwe dzięki uczestnictwu w specjalnych kursach organizowanych w Wojewódzkich Ośrodkach Ruchu Drogowego (WORD). Składają się one z części teoretycznej oraz praktycznej. Pierwsza z nich obejmuje 8 wykładów po 45 minut każdy. Zajęcia teoretyczne mają składać się z następujących części:
-
wykładów z zakresu przepisów ruchu drogowego – prowadzone przez policjanta lub osobę, która ma specjalistyczną wiedzę w tym zakresie,
-
wykładów z zakresu wypadków drogowych – prowadzący mają omawiać skutki i przyczyny oraz sposoby ich zapobiegania,
-
wykładów z zakresu prawnych i społecznych skutków wypadków – mają one uświadamiać konsekwencje wynikające z poważnych zdarzeń drogowych,
-
wykładów z zakresu psychologicznych aspektów kierowania pojazdem – prowadzone przez psychologa transportu.
Uczestnicy kursu muszą także uczestniczyć w zajęciach praktycznych. Obejmują one awaryjne hamowanie na placu manewrowym pojazdem poruszającym się z prędkością od 30 do 50 km/h.
Taki kurs pozwala zredukować 6 najstarszych punktów karnych. Uczestnictwo w nim jest możliwe raz na pół roku. Jednak nie każdy kierowca ma możliwość odbycia kursu redukującego punkty. Jest to opcja niedostępna dla osób, które:
-
mają uprawnienia do kierowania pojazdami krócej niż rok,
-
zgromadziły ponad 24 punkty karne,
-
zgłosiły się do WORD-u bez dokumentu tożsamości ze zdjęciem (dowodu osobistego lub paszportu).
Zerowanie punktów karnych to rozwiązanie dla kierowców, którzy zbliżają się górnego limitu i chcą uniknąć problemów związanych z zatrzymaniem uprawnień.
Punkty karne – kasowanie na kursie
Każdy kierowca musi wiedzieć, że nie ma jednej ustalonej opłaty za uczestnictwo w kursie redukującym liczbę punktów karnych. Wszystko zależy od miasta, w którym znajduje się WORD, a także od rodzaju uprawnień, które ma zainteresowany. Widełki wahają się od około 950 zł do 1100 zł.
Jak zapisać się na taki kurs? Z pewnością trzeba się pospieszyć, gdyż wielu kierowców jest zainteresowanych uczestnictwem. Aby zapisać się na szkolenie, należy skontaktować się z konkretnym oddziałem WORD. Pracownik udzieli informacji na temat wolnych miejsc. W wielu miastach liczba uczestników wyczerpała się bardzo szybko. Jest to związane głównie z tym, że zajęcia mogą odbyć się jedynie stacjonarnie w maksymalnie 15-osobowych grupach.
Jak zapisać się na kurs redukujący punkty karne?
W kursie mogą uczestniczyć kierowcy, którzy mają uprawnienia od co najmniej roku i nie zgromadzili więcej niż 24 punkty karne. Niezbędne jest także zgłoszenie chęci udziału w szkoleniu oraz opłacenie kursu. Może wziąć w nim udział każdy, kto spełnia wymienione warunki oraz ma polskie prawo jazdy. Dotyczy to więc również obcokrajowców, którzy zdobyli stosowne uprawnienia.
Jeśli udało Ci się znaleźć WORD z wolnymi miejscami na szkolenie, to możesz zapisać się na nie podczas osobistej wizyty w placówce, a także zgłosić się telefonicznie lub mailowo. Oprócz zgłoszenia niezbędne jest także wypełnienie oraz złożenie karty uczestnika i dokonanie opłaty za kurs. Możesz to zrobić przelewem bankowym lub zapłacić gotówką w ośrodku. Wiele z nich umożliwia także płatność kartą czy BLIK-iem.
Po zakończeniu szkolenia każdy kierowca otrzymuje stosowne zaświadczenie. Ta informacja jest także automatycznie wysyłana do odpowiedniej jednostki policji. Komendant Wojewódzki Policji zmniejszy liczbę punktów o 6. Będzie to widoczne w bazie Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (CEPiK).
Jak sprawdzić liczbę punktów karnych?
Jednym ze sposobów na to, aby dowiedzieć się, ile masz punktów karnych, jest zgłoszenie się osobiście do jednostki policji. Na miejscu dyżurny na podstawie przedstawionego dokumentu tożsamości poinformuje Cię, ile masz ich na swoim koncie.
Najwygodniejszym sposobem jest jednak samodzielne sprawdzenie liczby punktów karnych w systemie CEPiK. Aby to zrobić, potrzebujesz profilu zaufanego lub aplikacji mObywatel. Wejdź na stronę https://obywatel.gov.pl/ i znajdź odpowiednią zakładkę. Wybierz preferowaną metodę logowania i podaj niezbędne dane. Po zalogowaniu do systemu będziesz mógł sprawdzić swoje punkty karne, zarówno aktywne, jak i tymczasowe. Pierwsze z nich to te, które zostały Ci już faktycznie naliczone. Tymczasowe punkty oczekują natomiast na wydanie decyzji sądu (w przypadku odmówienia przyjęcia mandatu).
Warto wiedzieć, że na wspomnianej stronie znajdziesz także informacje m.in. na temat swoich uprawnień do kierowania pojazdami. Możesz wygodnie sprawdzić, do kiedy są ważne lub jakie ograniczenia są w nich wpisane (dotyczące np. obowiązku jazdy w okularach lub soczewkach kontaktowych).
W zakładce dotyczącej punktów karnych znajdziesz także informacje o tym, kiedy oraz w jakich okolicznościach zostały one przyznane. W kilku przypadkach dane w zakładce nie są widoczne. Dzieje się tak wtedy, gdy przekroczyłeś dopuszczalny limit, nie zostałeś ukarany w ostatnim czasie, nie masz uprawnień lub informacje nie zostały jeszcze zaktualizowane. Weź pod uwagę to, że dane do CEPiK są przekazywane raz dziennie.
Punkty karne mają na celu mobilizować kierowców do przestrzegania zasad ruchu drogowego oraz zachowywania bezpieczeństwa. Wizja utraty uprawnień oraz kosztów związanych z koniecznością ponownego podchodzenia do egzaminu lub całego kursu może działać mobilizująco. Jeśli na Twoim koncie pojawiły się punkty karne, to w niektórych przypadkach możesz je zredukować, biorąc udział w specjalnych kursach organizowanych przez Wojewódzkie Ośrodki Ruchu Drogowego.